Marialoop wandelpad

Toch laten we de kerk van Marialoop in het midden van de parochie en starten daar met onze wandeling. Er is in deze omgeving, ruime parking voor auto's en autobussen.

0,0 m. - Het kerkgebouw ligt niet aan de oorsprong van de parochie en de naam "Marialoop" ; wel de eeuwenoude kapel, die U straks zult bezoeken.

Deze parochiekerk, waar we nu voor staan , is gebouwd in neo - renaissance stijl. Ze is 114 voet lang en 56 voet breed.

Het was E.H. Dujardin die deze kerk liet bouwen. Bekend is dat deze ijverige eerste pastoor , per ezel alle gewesten van West- en Oost-Vlaanderen afreisde om gelden te verzamelen voor het bouwen van zijn kerk.

Zoals U kunt merken aan de latijnse tekst op de gedenkstenen, naast de hoofdingang, werd door Mgr. Boussen de eerste steen gelegd op 11 april 1837 en werd deze kerk voltooid en ingewijd op 24 september 1838.

Mischien doet de kostsom van dit gebouw U opkijken?

Inderdaad, 38.000 Bfr. was er toen nodig om deze kerk, samen met de toren, die slechts tot op de hoogte van de nok der kerk kwam te bouwen.

De torenspits werd slechts in 1845 volledig afgewerkt voor de som van 8000 Bfr. , toen E.H. De Clerck hier pastoor was.

Speciaal voor het bouwen van deze kerk werd een steenoven aangelegd op Noord - Heirenthoek, achter de hoeve van Victor Delmotte aan de Gentstraat. De inwoners van Marialoop hebben zelf deze bakstenen, per kar, of kruiwagen, tot aan de bouwplaats gevoerd.

Het loont de moeite om de kerk eens langs binnen te bezichtigen.

- Vooraan, boven het hoofdaltaar, een muurschildering afbeelden : "de leerlingen van Emmaüs", van de hand van Désire Mergaert uit Kortemark.

- Links en rechts van het koor, de twee wondermooie brandvensters uit 1902 van de Brugse glasschilder Alfons Vincent, voorstellende : het ene : het H.Hart van Jezus, het andere : het H.Hart van Maria. Let hier vooral op de diepschitterende-harmonieuze kleuren.

- Links en rechts de zijaltaren in eikenhout, handwerk van de Tieltse beeldhouwer Dejonghe.

Gans het geheel van de binnenkant dezer kerk straalt devote rust en schilderachtige schoonheid uit, een waardige, goed onderhouden bidplaats , waarop Marialoop terecht fier is.

Wanneer we uit de kerk komen, beginnen we onze wandeling naar rechts, richting Tielt en houden, na ca. 400 meter, halt aan de beroemde Kapel van Marialoop.

0,4 km. - - klik hier voor uitleg over de kapel

Na dit monument van Vlaamse Mariedevotie te hebben bezocht, wandelen we verder langs de kapel, de Bosakkerstraat in.

Weldra bemerken we dat we op het Tieltse grondgebied zijn terechtgekomen. Rechts bevinden er zich de mooiverzorgde landhuizen in de rustige sfeer van "den buiten".

0,7 km. - Links ziet u een boerderijtje met daarnaast het "sportstadion" van Marialoop (is afgebroken). Op de hoek van het voetbalveld en de boerderij greep een gebeurtenis plaats die destijds letterlijk en figuurlijk veel stof deed opwaaien.

Inderdaad was het hier op 8 juli 1944, rond 20h30 niet zo rustig als thans. Want op deze plaats viel één der beruchte Duitse geheime wapens , namelijk een V1. Dat er hier geen mensenlevens vielen wordt nog steeds door de mensen die er omtrent waren, als een mirakel beschouwd. Zoals iedere avond trouwens, ging gans het "gebuurte" ook die bewuste avond bidden aan de kapel. Na afloop hiervan keerde men huiswaarts en hoorde men plots het naderend, sputterend geknal van een V1 , die dreigend naar de mensen toe kwam, maar opeens zwenkte en ontplofte in een wolk van rook, stof en vuur.

Er was veel stoffelijke schade en enkel Madeleine Vandesompele, toen 7 maanden, werd door glasscherven gekwetst.Haar moeder, die dit alles had zien gebeuren, liep naar huis en vond haar dochter onder het puin van glas en stof.

Een anekdote : degene die uit nieuwgierigheid kwamen kijken werden door de feldgendarmen verplicht om de krater te helpen dempen en de sporen van de bominslag te verwijderen.

Om 12h 's nachts was de put gevuld en hadden de Duitsers gezorgd dat alles zoveel mogelijk opgeruimd was. Waarom ? De V1, die in Eperlecque (Noord - Frankrijk) afgeschoten (gecatapulteerd) werd, was, door een technische fout, van richting veranderd en kwam, in plaats van in Engeland, in hun eigen gebied terecht. Bij nader toekijken kan men nog steeds bemerken, aan de diepere kleur der gewassen waar zich de krater bevond van de V1 of "Doodlebug", zoals de Engelsen dit vergeldingswapen noemden.

We wandelen na dit oorlogsfeit verder.

1,1 km. - Links zien we weldra de oude "Ter Nevelehoeve". Alle gebouwen in deze omgeving zijn oorspronkelijk later gebouwd dan de kapel. Nochtans vermeldt deze hoeve het jaartal "1774" in een der oude balken van de schuur.

Dat in de gracht, hier langs deze wandelweg, een niet zo natuurvriendelijk watertje vloeit, zal uw aandacht niet ontgaan. Alhoewel deze zeepsponsachtige vloeistof alle onheil voor landerijen en planten verraadt, blijkt dit niet zo schadelijk te zijn ?.

Intussen dwarsen we de St - Amandsstraat en laten dit "witte" water naar andere contreien lopen.

1,6 km. - Aan de "Beekhoeve" draaien we rechts de Sint - Pietersstraat in. Maar eerst hier nog even kijken...

Bemerk op de hoeve een pittoresk gebouw zoals we specifiek op onze wandeling er nog meer zullen kunnen waarnemen. Het is namelijk : de aarden terp, er uitziende als een grote molshoop. Daarom wordt dergerlijk gebouw ook "molhoopkelder" genoemd. Soortgelijke aardappelbewaarkelders zijn tekenend voor deze streek. Meer bepaald langs dit wandelpad, komen ze opvallend veel voor, let er eens op.

Het is mischien interessant te weten hoe deze "mollenhoopkelders" geconstrueerd werden ?

Er werd op de plaats, waar men de molhoopkelder wou hebben, gewoonlijk nogal dicht bij de woning, een hoop aarde gebracht en deze werd bewerkt en gevormd zoals de binnenkant van de kelder er zou uitzien. Rond deze aangedamde hoop aarde bouwde men een bakstenen koepel (zoals een iglo) .

Daarna werd de aarde er uit verwijderd en op dit metselwerk gelegd; wat tenslotte een vorstvrije aardappelkelder werd. De land- en tuinbouwers zijn hun voorouders nu nog dankbaar en maken nog steeds gretig gebruik van deze eigenaardige gebouwtjes , die in andere streken zeer zelden voorkomen.

We verlaten hier, aan "De Beekhoeve", de Bosakkerstraat en bewandelen de Sint - Pietersstraat.

De Bosakkerstraat kreeg haar naam omdat hier destijds uitgestrekte akkers lagen naast het bos. Inderdaad, de weg die we vanaf de kerk tot hier bewandelen , liep vroeger door bossen en dit tot aan de Sint - Pietersstraat. Verder, tot Tielt, was de rechterkant " akkerland" in tegenstelling met de uitgestrekte bossen aan de linkerkant. Vandaar de naam Bosakkerstraat.

- Links van ons in de Sint - Pieterstraat bevinden zich die akkers, die destijds toebehoorden aan de Tieltse Heerlijkheid "Gruuthuize", thans beheerd door Baron Patrick De Crombrugghe de Picquendaele. Oorspronkelijk was dit de residentie van Tielt - ten - Hove.

De Heerlijkheid "Gruuthuyse" behoorde toe aan de adelijke familie Gruythuyse uit Brugge. Deze familie had in de 13° en 14° eeuw het alleenrecht op de "grute".

Gruit of gruut was een noodzalelijke grondstof voor de bierbrouwerij ( werd in de loop van de 14° eeuw vervangen door hop ) . Dit recht op de "gruut" werd later de ( nu nog bestaande belasting ) op het gebrouwen bier.

Nabij de hoeve, op het erf, links in de Sint - Pietersstraat is er een waterput ( vijvertje ). In deze streek (West - en Oostvlaanderen ) had of heeft iedere boerderij dergerlijke put(ten). Ze dienden als drenkplaatsen voor het vee. Maar oorspronkelijk waren het "rootputten".

In plaats van de thans gemechaniseerde roterijen, werd het vlas ofwel in het water van de Mandel of de Leie ofwel in dergerlijke rootputten bewerkt; wel te verstaan, iedere landbouwer bewerkte zijn eigen vlas. Deze behandeling van het vlas noemde men "blauwrote". U zal langs deze wandelweg vaker zulke putten ontwaren.

2,4 km. - Aan de elektriciteitspaal met het nummer "1458" slaan we rechts af. Vooraleer u echter rechts afslaat, ziet U vlak voor U een hoeve. In de meidagen van 1940 was hier, enkele dagen voor de capitulatie, de Generale Staf van het Belgische leger gevestigd. Ook Koning Leopold III zou hier aan de beraadslagingen deelgenomen hebben.

2,6 km. - We dwarsen wat verder de Marialoopbeek en volgen de Sint-Amandstraat naar links.

De meersen ( weiden ) langs deze Marialoopbeek hebben de plat-vloerse naam :zeekmeersen. Reeds in de jaren 1400 wordt deze naam vermeld in de Tieltse stadsrekeningen. Vanwaar die naam ? Waarschijnlijk omdat het hier om natte , zompige weiden (meersen) waren en nog zijn. Want het is nu nog een jaarlijkse slechte gewoonte dat deze meersen overstroomd zijn.

We wandelen maar verder langs deze zeekmeersen en vervolgens langs de hoeven waar we nog meer "molhoopkelders" zullen opmerken.

3,5 km. - Aan een met populieren afgezoomde weg, de Roosbeekdreef, slaan we links af. We wandelen langs deze mooie, rustige dreef en komen zo aan een beek.

Links (Tielt) noemt ze "Krommendijkbeek", rechts (Meulebeke) is de naam "Buysveldbeek. Te vermelden valt de archeoloog Julien Claerhout langs deze "Krommendijkbeek" (gemeente Dentergem) de eerste paalwoningen ontdekte.

Voorbij de beek bevinden wij ons op het grondgebied van de gemeente Oostrozebeke; voor niet lang echter.

4,0 km. - Ca. 100 meter verder nemen we rechts de Heirentstraat (Meulebeke), die ons langs een rustig kronkelende weg naar de statige Herentmolen leidt.

Vooraleer men, de wegwijzers volgend, de Herentmolen bereikt, zal men aan de linkerkant van de weg, een grote betonnen constructie, met zware - ijzeren deuren of schotten uw aandacht trekken.

5,0 km. - Wij zijn hier op de grens van de vlasstreek en dit bunkerachtige gebouw is een niet meer in werking zijnde warmwaterroterij. In deze betonnen bakken werd het vlas geroot (gerot). Wat eens de bloei en rijkdom van deze streek was schijnt thans verloren; alhoewel weer een tendens waar te nemen is naar heropflakkering van deze rijke Vlaamse nijverheid.

5,5 km. - En zo komen wij aan de Herentmolen, gebouwd op de hoogste plaats van Marialoop (34 m boven de zeespiegel ). Deze molen is het enige Meulebeekse gebouw dat als monument geklasserd is. En inderdaad, het is een imposante figuur, zelfs als de molen in rust is, maar zeker wanneer hij "... in het zwerk kruisen slaat ...".

Meulebeke telde vroeger verscheidene molens, waarvan de Heirentmolen en de Bosterhoutmolen de oudste waren. Alleen de Heirentmolen staat nog overeind. Reeds op de kaart van Sanderus (1641) staat "Heeren molen" reeds vermeld, maar deze stond, volgens de kaart, op de overkant van de Buysveldstraat. Tot voor 1922 stond hij aan de kapel, op de hoek waar nu de parking is. Ter vervanging werd deze staakmolen op torenkot gebouwd, waar hij thans staat, door Jules Caene.

Binnen in het torenkot kan je alle technische gegevens over deze bekende en goed verzorgde molen vinden. Alleen willen we deze bijzonderheden verklappen :

- Deze molen beschikt over de langste trap van ons land om de molenzolder te bereiken.

- Hij is één van de weinigen gebouwd op een torenkot.

- Zijn vliegende gaanderij is tevens een grote zeldzaamheid.

- En ... de molen is toegankelijk voor het publiek. Een enige gelegenheid om de molenaar aan het werk te zien alleen hopen dat er genoeg wind is.

Dat de heer Michel Allaert een molenaarsmicrobe heeft merkt men aan de kleinere molen die hij zelf naast zijn stoere "Herentmolen" optrok.

Na dit interessante bezoek aan de molen(s) , verlaten we deze rusthalte en keren een eindje terug langs de weg vanwaar we gekomen zijn.

Wellicht is het U, in het naar hier komen, opgevallen dat het witte woonhuis van de hoeve, die we zo dadelijk terugzien aan onze rechterhand, een zeldzaam, zoniet enig type is.Inderdaad , dit woonhuis is geen alledaagse bouwvorm voor een boerderij. In de deurpost kan men nog het jaartal "1774" lezen, wat zijn tweehonderdjarig bestaan bewijst. Bij nader toezien blijkt dat het vroeger een driedubbele woning ( driewoonst ) betrof. Later moeten deze opgetrokken ( verhoogd ) zijn met als resultaat: deze ongewone boerderijwoning. Al met al een opvallend, vriendelijk hoevegebouw. Tot wat dit huis vroeger gediend heeft , weet niemand met zekerheid te bepalen. Wel was hier , in het begin der 19° eeuw een particuliere school.

- We nemen de Buysveldstraat rechtdoor en bevinden ons op een, voor deze streek, historische plaats. Namelijk, in deze naaste omgeving ( kruispunt Heirentstraat - Lostraat en Buysveldstraat ? ) zou er, in de jaren 1600, een vierschaar geweest zijn.

Een vierschaar was oudtijds, de vierkante, door vier scharen ( banken ) afgezette ruimte, al dan niet overdekt, soms onder een boom, waarbinnen de rechtszittingen gehouden werden. Het was de baljuw die hier belast was met de rechtspraak, en dit in opdracht van de Heer der Heerlijkheid van de streek.

6,2 km. - Letten we er nog even op hoe hier en daar een "molhoopkelder" waar te nemen is ? Zowel nabij de witte boerderij als hier rechts en wat verder, voorbij de serren: een eenzame pattatenkelder, overblijfsel van wat eens een "doeningske" was.

En zo naderen we stilaan het einde van onze wandeltocht. We volgen de wegwijzers en benaderen aldus Marialoop van de achterkant , langs de Vossekotstraat. Langs deze Vossekotstraat ziet men weldra, aan de rechterkant, een gietijzeren kruisbeeld. Dergerlijke kruisbeelden werden , hier in deze streek, vaak gezet op de plaats waar een dodelijk ongeval gebeurde of waar een moord gepleegd werd. Hier blijkt dit niet het geval alhoewel men destijds in Marialoop niet om een messengevecht verlegen was.

7,5 km. - Aan het einde van deze straat, nabij de kerk, stond zoveel jaren geleden, de herberg : "het Vossekot" op de plaats waar nu "Verkinders" ast staat (deze is nu afgebroken en vervangen door nieuwe woningen).